28  بهمن در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 28 بهمن برابر با 17  فوریه را ورق می‌زنیم.

****

جُردانو برونو

 ۱۷ فوریه ۱۶۰۰ میلادی برابر با ۲۸ بهمن ۹۷۸ خورشیدی، جردانو برونو، فیلسوف، اخترشناس و ریاضی‌دان ایتالیایی که نظریه‌هایش علم امروزی را پیش‌بینی کرد در آتش سوزانده شد. برجسته‌ترین نظریه‌های او درباره جهان نامتناهی و تعدد جهان‌ها بود که در این نظریه‌ها، او نجوم سنتی زمین‌مرکزی را رد کرد و به‌طور شهودی فراتر از نظریه خورشیدمرکزی کوپرنیک رفت. جهان محدود با کره‌ای از ستارگان ثابت را متصور شد. هرچند، برونو یکی از مهم‌ترین فیلسوفان عصر نوزایی ایتالیا بود، اظهارات پرشور او به مخالفت‌هایی منجر شد. سال ۱۵۹۲، پس‌از محاکمه به‌مدت هشت سال در زندان نگه داشته شد و به‌طور دوره‌ای بازجویی شد و زمانی‌که درنهایت از رد عقایدش خودداری کرد، به جرم بدعت در شهر رم در آتش سوزانده شد. برخی او را نخستین شهید راه علم می‌نامند.

جدول تناوبی مندلیف

۱۷ فوریه ۱۸۶۹ میلادی برابر با ۲۸ بهمن ۱۲۴۷ خورشیدی، دیمیتری مندلیف بازدید ازقبل‌ برنامه‌ریزی‌شده از یک کارخانه را لغو کرد و در خانه ماند و روی مشکل نحوه چیدمان عناصر شیمیایی به روشی منظم کار کرد. برای شروع، او هر عنصر و ویژگی‌های اصلی آن را روی برگه‌ای مجزا نوشت و آنها را در الگوهای مختلف مرتب کرد و درنهایت به طرحی دست یافت که رضایتش را جلب کرد و آن را روی کاغذ کپی کرد. بعد، همان روز تصمیم گرفت که چیدمان بهتری را براساس خواص ممکن عناصر تنظیم کند و یک کپی از این چیدمان هم تهیه کرد که برخلاف جدول اول که آنها را به‌صورت افقی گروه‌بندی می‌کرد، عناصر مشابه در ستون‌های عمودی گروه‌بندی شده بود. این اسناد تاریخی هنوز وجود دارند و آغاز شکل جدول تناوبی را که امروزه استفاده می‌شود، نشان می‌دهند. تاریخ این رویداد براساس تقویم ژولیانی است که آن‌زمان در روسیه استفاده می‌شد.

شطرنج رایانه‌ای

۱۷ فوریه ۱۹۹۶ میلادی برابر با ۲۸ بهمن ۱۳۷۴ خورشیدی، گری کاسپاروف، قهرمان شطرنج جهان، دیپ‌بلو، رایانه شطرنج بازی محصول آی‌بی‌ام شکست داد. رقابت ۶ بازی بین کاسپاروف و دیپ بلو از ۱۰ فوریه ۱۹۹۶ در مرکز کنوانسیون پنسیلوانیا در فیلادلفیا آغاز شد. اگرچه دیپ بلو قادر بود ۱۰۰میلیون موقعیت مختلف شطرنج را در ثانیه ارزیابی کند، تیم آی‌بی‌ام مطمئن نبود که رایانه در رقابت با انسان چگونه عمل کند. اما قهرمان شطرنج جهان با ناامیدی، اولین بازی را به دیپ‌بلو باخت. باوجوداین، سرسخت و درخشان به سرعت بازگشت و در بازی دوم پیروز شد. بازی سوم و چهارم با تساوی به پایان رسید و کاسپاروف در بازی پنجم پیروز شد. در ۱۷ فوریه، استاد شطرنج انسان در بازی ششم بار دیگر بر دیپ‌بلو پیروز شد و مسابقه را با نتیجه نهایی ۴ بر ۲ برد.

رنه لاینک

۱۷ فوریه ۱۷۸۱ میلادی برابر با ۲۸ بهمن ۱۱۵۹ خورشیدی رنه لاینک، پزشک فرانسوی مخترع استتوسکوپ، گوشی پزشکی، به‌دنیا آمد. به‌دلیل این اختراع مهم، لاینک را با لقب پدر پزشکی قفسه سینه می‌شناسند. او استوانه‌ای چوبی بلندی را روی سینه بیمارانش می‌گذاشت و این‌گونه می‌توانست صداهای مختلف ریه و قلب را بشنود. لاینک به‌مدت سه‌سال صداهای قفسه سینه بیماران را مطالعه کرد و آنها را با بیماری‌هایی که در کالبدشکافی یافت شد مرتبط کرد. او کمک‌های متعدد دیگری به ادبیات بیماری‌های تنفسی و قلبی کرد.